Goa Agriculture: पूर्वी शेतकरी शेतामध्ये स्वत:च प्रत्यारोपण करीत असत. त्यामुळे त्यांना जास्तीत जास्‍त पिकांबरोबरच चांगले उत्पन्न मिळत असे. आता सर्वच शेतकरी अत्‍याधुनिक यंत्रसामग्रीचा वापर करीत आहेत. मात्र राय येथील 55 वर्षीय कायतान फर्नांडिस यांनी स्वत:च शेती लागवड करण्‍याचा प्रयोग केला. विशेष म्‍हणजे तो चांगलाच यशस्‍वी ठरला आणि त्‍यांना घसघशीत उत्‍पन्नही मिळाले.

कायतान फर्नांडिस हे स्वत:च्या शेतामध्ये काम करतातच शिवाय आपल्‍या मित्रांची, शेजाऱ्यांची शेतीही फुलवितात. धान्य विकून जे बाकी राहते, ते गरीब व गरजूंना वितरित करतात. आपल्याला नापीक शेतजमीन पाहवत नाही. आपल्या गावामध्ये सर्वच शेतजमिनीतून हिरवीगार शेती डौलाने उभी रहावी, अशी आपली इच्छा असल्याचे त्‍यांनी ‘गोमन्‍तक’शी बोलताना सांगितले.

गेल्‍या 30 ते 35 वर्षांपासून आपण शेतीव्‍यवसायात आहे. शेतीच्‍या या प्रदीर्घ अनुभवातून  मी एक सांगू  शकतो की, शेतीत स्वत: काम केल्यास, रोपट्यांचे प्रत्यारोपण स्वत: केल्यास तसेच  स्वत: देखरेख केल्यास जास्त उत्पन्न मिळू शकते. 

जास्तीत जास्त युवकांना शेतीकडे वळविण्यासाठी सरकारने त्यांना योग्य प्रकारे आर्थिक साहाय्य करणे आवश्यक आहे. बी-बियाणे, खतांचे भाव वाढलेले आहेत. शेती सभोवताली कुंपण उभे करण्यास पुष्कळ पैसे लागतात. शिवाय मजुरांनाही दिसवडाही द्यावा लागतो. त्‍यामुळे शेतीव्‍यवसायावर मर्यादा येतात, अशी खंतही त्‍यांनी व्‍यक्त केली.

"गेल्‍या 30 ते 35 वर्षांपासून मी शेतीव्‍यवसायात आहे. या प्रदीर्घ अनुभवातून मी एक सांगू शकतो की, शेतीत स्वत: काम केल्यास, रोपट्यांचे प्रत्यारोपण स्वत: केल्यास तसेच स्वत: देखरेख केल्यास हमखास जास्त उत्पन्न मिळू शकते."

- कायतान फर्नांडिस, शेतकरी