भाद्र मासाच्या शुक्ल पक्षाच्या चतुर्थीला सिद्धि विनायक चतुर्थी म्हणून ओळखले जाते. या वर्षी भाद्र मासातील सिद्धि विनायक चतुर्थी २७ ऑगस्ट रोजी आहे. महाराष्ट्रात गणेश चतुर्थीपासून ११ दिवसांपर्यंत गणेश उत्सव साजरा केला जातो. गणेश चतुर्थीच्या दिवशी गणपतीचे आगमन करून, गणेशाची मूर्ती स्थापून विधीविधानानुसार पूजा केली जाते. महाराष्ट्रातून सुरू झालेला गणेश उत्सव आता संपूर्ण देशात साजरा केला जात आहे.

गणेश चतुर्थीच्या दिवशी भक्त त्यांच्या सामर्थ्यानुसार आणि व्यवस्थेनुसार संकल्प घेतात की ते किती दिवस गणपती महाराजांची सेवा पूजा करतील. यात डेढ दिवस, ढाई दिवस, पाच दिवस, ११ दिवस किंवा काही परिस्थितीत ११ दिवसांपर्यंत भक्त गणपती मूर्तीची स्थापना करून सेवा पूजा करतात. आपणही गणपती मूर्तीची स्थापना करू इच्छित असल्यास सर्व विघ्न नाशक गणपतीची मूर्ती प्रतिष्ठापना आणि प्राणप्रतिष्ठा शुभ मुहूर्तात केल्यास हे अधिक फलदायी ठरेल.

गणपती स्थापना आणि पूजनाचे मुहूर्त व नियम

धर्मग्रंथांनुसार भगवान गणेशाचे प्राकट्य भाद्र मासाच्या शुक्ल पक्षाच्या चतुर्थी तिथीला झाले आहे. त्यामुळे भाद्र शुक्ल चतुर्थी तिथी जेव्हा दुपारी व्याप्त होते, त्या दिवशी गणेश चतुर्थीची पूजा केली जाते आणि गणेश मूर्तीची स्थापना केली जाते.

या वर्षी हे शुभ संयोग २७ ऑगस्ट रोजी आहे, कारण भाद्र शुक्ल चतुर्थी तिथीचा प्रारंभ दुपारी १:५५ वाजता होतो आणि ही तिथी २७ ऑगस्ट दुपारी ३:४५ वाजेपर्यंत व्याप्त राहील. त्यामुळे २६ ऑगस्टला चतुर्थी न पडल्याने २६ ऑगस्टला सिद्धि विनायक चतुर्थीचे व्रत नाही, आणि २७ ऑगस्टला दुपारी व्याप्त चतुर्थी तिथीमुळे गणपतीची स्थापना व प्राणप्रतिष्ठा पूजा करणे शास्त्रानुसार योग्य ठरेल.

गणपती मूर्ती स्थापना आणि प्राणप्रतिष्ठा पूजा मुहूर्त

शास्त्रांनुसार आणि पंचांगानुसार, २७ ऑगस्टला गणपती स्थापनाचे शुभ मुहूर्त सकाळी ११:०७ ते १२:४२ राहील. या कालावधीत १२:३० वाजल्यापासून राहुकाल लागेल. त्यामुळे ११:०७ ते १२:३० पर्यंतचा वेळ गणपती स्थापना आणि पूजा करण्यासाठी उत्तम ठरेल. गणेशजीची स्थापना करताना ‘ॐ गं गणपतये नमः’ मंत्राचा उच्चार करून पूजा करावी.