माणसाच्या आयुष्याचा केंद्रबिंदू म्हणजे त्याचे कुटुंब. त्याचा प्रत्येक प्रयत्न म्हणजे कुटुंबाच्या गरजा भागवणे. कुटुंबाचे भविष्य सुरक्षित करण्यासाठी, तो बँक बॅलेन्स तयार करतो, विमा काढतो. जेव्हा आपण मालमत्ता, विमा, म्युच्युअल फंड, बँक ठेवी इ. मध्ये गुंतवणूक करता तेव्हा आपणास नॉमिनीचे नाव विचारले जाते. अर्ज करण्याच्या वेळी आपल्याला एक फॉर्म देण्यात येतो ज्यात बँक, विमा यासह आपल्याला नॉमिनीसची माहिती द्यावी लागते. पण तो नॉमिनी तुमच्या मालमत्तेचा वारस असतो काय? बर्‍याच लोकांना असे वाटते की आपण नॉमिनी केलेली व्यक्ती आपला उत्तराधिकारी देखील आहे. पण ते तसे काही नाही. उत्तराधिकारी आणि नॉमिनी यांच्यात खूप फरक आहे, जो आपल्याला जाणून घेणे खूप महत्वाचे आहे.(Why is it important to put the name of the nominee on the bank form)

कोण असतो नॉमिनी?
कायदेशीर नॉमिनी व्यक्ती ती असते जेव्हा ती आपल्या मृत्यू नंतर, बँक आणि कंपनीकडून मिळालेली रक्कम आपल्या कायदेशीर वारसांकडे वर्ग करते. नॉमिनी व्यक्ती केवळ आपल्या पैशाचा काळजीवाहक असतो मालक नाही. अशा परिस्थितीत नॉमिनी व्यक्ती आणि त्याचे हक्क काय आहेत हे जाणून घेणे आवश्यक आहे. 

कर्ज बुडव्या उद्योगपतींनो सावधान ! आता संपत्तीवर येणार टाच 

उत्तराधिकारी कोण असतो?
मालकाच्या मृत्यूनंतर त्याची मालमत्ता त्याच्या नातेवाईकांच्या ताब्यात दिली जाते. जन्म घेण्याबरोबरच वडिलोपार्जित मालमत्तेवर वारसा हक्क दिला जातो. हिंदू वारसा अधिनियम 1956 नुसार मुलगा, मुलगी, विधवा, आई वर्ग-1 मधील उत्तराधिकारी मध्ये येतात. त्याचवेळी वडील, मुलगा आणि मुलीचा मुलगा आणि मुलगी, भाऊ, बहीण, भाऊ आणि बहिणीची मुले वर्ग -2 मध्ये येतात. 

नॉमिनी करणे महत्वाचे का आहे?
मालमत्तेच्या मालकाने एखाद्यास नॉमिनी केले पाहिजे. अन्यथा, मृत्यूनंतर बर्‍याच समस्या उद्भवू शकतात.  नॉमिनी व्यक्तीचे नाव न लावल्यास ठेवी मिळवणे फारच अवघड होते. यासाठी कायदेशीर कारवाई प्रक्रिया बरीच लांब आहे. बर्‍याचदा लोक काही हजार रुपयांसाठी या घोळात पडत नाहीत. नियमानुसार नॉमिनीला मालकी हक्क नसतो. नॉमिनी केवळ बँकेतून पैसे काढू शकतात आणि ते त्यासाठीच अधिकृत केले गेले आहेत.

कॅनरा आणि सिंडिकेट बँकेत अकाऊंट असेल तर ही बातमी नक्की वाचा 

वर्ग -1 आणि वर्ग -2 च्या उत्तराधिकाऱ्यात काय फरक आहे?
जर एखाद्याने आपली कमाई बँकेत जमा केली असेल आणि त्याने एखाद्या खात्यासाठी नॉमिनीचे नाव ठेवले असेल परंतु त्या मालमत्तेची नोंद केली नसेल, अशा परिस्थितीत, एखाद्या व्यक्तीच्या मृत्यूच्या वेळी, नॉमिनी बँकेतून पैसे काढून वर्ग-1 च्या वारसाला देतो.  वर्ग -1 मधील सर्व वारसदारांचा या पैशावर समान अधिकार असतो. परंतु वर्ग-1 च्या उत्तराधिकाऱ्यांपैकी कोणीही नसेल तर ती संपत्ती किंवा पैसे वर्ग -2 च्या उत्तराधिकाऱ्यांमध्ये विभागले जाते.