नवी दिल्ली: भाजीचा राजा बटाट्याची नवीन पीक शेतातून येऊ लागली आहे. त्यामुळे त्याच्या किंमता जमिनीवर आल्या आहे. देशातील यूपीमध्ये बटाट्याचा दर 6 ते 7 रुपये किलोपर्यंत पोहोचला आहे. दिल्ली आणि त्याच्या आसपासच्या शहरांमध्ये त्याची किरकोळ किंमत दहा रुपये किलो झाली आहे. अशात यावेळी डिझेल, खत, बियाण्यांच्या किंमती वाढल्यामुळे शेतकर्‍यांच्या किंमती खाली आल्या आहेत. दरम्यान, विक्रमी उत्पादनांच्या अंदाजांनीही शेतकऱ्यांची झोप उडनली आहे. यामुळे बटाटे स्वस्त होतील अशी अपेक्षा आहे. तथापि, सरकार म्हणत आहे की शेतकऱ्यांनी चिंता करणे सोडून आपले उत्पादन कोल्ड स्टोअरमध्ये ठेवावे आणि ते चांगल्या किंमतीला विकावे.

राष्ट्रीय फलोत्पादन मंडळाच्या म्हणण्यानुसार 1 मार्च रोजी लखनौमध्ये बटाट्याची मॉडेल किंमत 615 रुपये क्विंटल होती. शिमला येथे 1400 आणि वाराणसीमध्ये 800 रुपये क्विंटल. चंदीगडमध्ये 600 रुपये आणि देहरादूनमध्ये 650 रुपये किंमत होती. ऑनलाइन मॉडेल ई-नाम ची पंजाबच्या जालंधर मंडीमध्ये मॉडेल किंमत 520 रुपये आहे. मुरादाबाद मंडईमध्ये ती 385 ते 510 रुपये क्विंटलला विकली गेली. हे शेतकर्‍यांच्या किंमतीपेक्षा कमी आहे. तर ऑक्टोबर-नोव्हेंबर 2020 मध्ये बटाटे दर 50-55 रुपये किलोवर पोचले आहे.

कोण ऐकणार शेतकर्‍यांच्या व्यथा

बटाटा उत्पादक शेतकरी समिती, आग्रा मंडळाचे सरचिटणीस आमिर चौधरी यांचे म्हणणे आहे की, यंदा बटाटा उत्पादन खर्च प्रति क्विंटल सुमारे 1200 रुपये झाला आहे. कारण 2020 मध्ये बियाण्याची किंमत प्रति किलो 60 रुपयांच्या सर्वोच्च पातळीपर्यंत होती. खताचे दरही लक्षणीय वाढले आहेत. गतवर्षीच्या तुलनेत डिझेलच्या दरात प्रतिलिटर 18 ते 20 रुपयांनी वाढ झाली आहे. अशा परिस्थितीत सरकारने एमएसपी दर किमान 100 रुपये क्विंटल करावा. अन्यथा शेतकऱ्यांचे खूप जास्त नुकसान होईल.

उत्पन्न किती आहे?

केंद्रीय कृषी मंत्रालयाच्या अहवालानुसार शेतकरी सध्या 22 लाख हेक्टर क्षेत्रात बटाट्यांची लागवड करीत आहेत. सन 2019-20 मध्ये 508.57 लाख टन बटाट्याचे उत्पादन झाले होते. ज्यामध्ये यूपीचा सर्वाधिक वाटा 27.54 टक्के, पश्चिम बंगालचा 25.88 टक्के आणि बिहारचा वाटा 15.16 टक्के होता.

भारतातून बटाटा निर्यात

एकूण उत्पादनापैकी निम्मे म्हणजे 214.25 लाख टन बटाटे कोल्ड स्टोरेजमध्ये ठेवले. 2020 मध्ये जानेवारी ते जून या काळात भारताने 1,47,009 टन बटाटे निर्यात करून 262.98 कोटी रुपये कमावले. तर 2019 मध्ये 4,32,895 टन बटाटे निर्यात करून 547.14 कोटी रुपये कमावले, असे कृषी मंत्रालयाच्या अधिकाऱ्याने सांगितले.