Sri Lanka Economic Crisis: श्रीलंकेचे राष्ट्रपती गोटाबाया राजपक्षे यांनी मंगळवारी लोकांना सहकारी नागरिकांविरुद्ध "हिंसा आणि सूड" थांबविण्याचे आवाहन केले आणि देशासमोरील राजकीय आणि आर्थिक संकटाशी सामना करण्याचा संकल्प व्यक्त केला. यापूर्वी राष्ट्रपतींचे मोठे बंधू आणि माजी पंतप्रधान महिंदा राजपक्षे (Mahinda Rajapaksa) यांना नौदल तळावर पाठवण्यात आले होते. त्यांच्या समर्थकांवर लागोपाठ हल्ले झाल्यानंतर त्यांच्या सुरक्षेच्या दृष्टीने हे पाऊल उचलण्यात आले आहे.

देशातील हिंसाचारात आतापर्यंत किमान आठ जणांना आपला जीव गमवावा लागला आहे. कोलंबो आणि देशाच्या इतर भागांमध्ये झालेल्या हिंसाचारात सुमारे 250 लोक जखमी झाले आहेत. सर्वात वाईट आर्थिक संकटामुळे वाढत्या संतापाच्या पार्श्वभूमीवर जमावाने सत्ताधारी राजपक्षे कुटुंबाचे वडिलोपार्जित घर जाळल्यानंतर संपूर्ण राष्ट्रात कर्फ्यू लागू आहे. महिंदा राजपक्षे पंतप्रधानपदावरून पायउतार झाले असले तरी सरकारविरोधी निदर्शक शांत झालेले नाहीत आणि ते राष्ट्राध्यक्ष गोटाबाया यांच्या राजीनाम्याची मागणी करत आहेत. (Sri Lankan Prime Minister Mahinda Rajapaksa has shifted at naval base)

श्रीलंकेच्या संकटाबद्दल कोही गोष्टी जाणून घेऊया-

1-राष्ट्रपती राजपक्षे यांनी हिंसाचार भडकल्यानंतर त्यांच्या पहिल्या प्रतिक्रियेत म्हटले आहे की, "मी लोकांना शांत राहण्याचे आवाहन करतो आणि हिंसाचार थांबवण्याचे आवाहन करतो, त्यांच्या राजकीय संलग्नतेची पर्वा न करता. राजकीय स्थैर्य पुनर्संचयित करण्यासाठी आणि संवैधानिक आदेशानुसार सर्वसहमतीद्वारे आर्थिक संकट सोडविण्यासाठी सर्व प्रयत्न केले जातील." हिंसाचारात अनेक माजी मंत्री आणि राजकारण्यांची घरे जाळण्यात आली.

2- संरक्षण मंत्रालयाने लष्कर, हवाई दल आणि नौदलाच्या कर्मचार्‍यांना सार्वजनिक मालमत्तेची लूट करणाऱ्या किंवा सामान्य लोकांना दुखापत करणाऱ्या कोणत्याही दंगलखोराला गोळ्या घालण्याचे आदेश दिले. देशातील हिंसाचाराच्या दरम्यान, चीनने मंगळवारी सांगितले की ते श्रीलंकेतील घडामोडींवर बारकाईने लक्ष ठेवून आहेत. चीनने या बेट राष्ट्रात मोठ्या प्रमाणात गुंतवणूक केली आहे आणि तेथे काम करणाऱ्या आपल्या नागरिकांना सतर्क राहण्यास आणि जोखीम टाळण्यास सांगितले आहे. अद्याप पंतप्रधान महिंदा राजपक्षे यांच्या राजीनाम्यावर बिजींगने भाष्य केलेले नाही.

देशातील आर्थिक संकटाच्या पार्श्वभूमीवर सोमवारी महिंदा राजपक्षे (७६) यांनी आपल्या पदाचा राजीनामा दिला. विकासाच्या काही तास आधी, राजधानी कोलंबोमध्ये लष्कराचे जवान तैनात करण्यात आले होते आणि महिंदा राजपक्षे यांच्या समर्थकांनी राष्ट्रपती गोटाबाया राजपक्षे यांच्या कार्यालयाबाहेर निदर्शकांवर हल्ला केल्यानंतर देशव्यापी कर्फ्यू लागू करण्यात आला होता. हल्ल्यानंतर राजपक्षे समर्थक नेत्यांविरोधात मोठ्या प्रमाणावर हिंसाचार उसळला.

5-महिंदा यांनी टेम्पल ट्रीज - पत्नी आणि कुटुंबासह त्यांचे अधिकृत निवासस्थान सोडले. आणि श्रीलंकेच्या ईशान्य किनारपट्टीवरील त्रिंकोमाली बंदर शहरातील नौदल तळावर आश्रय घेतला. 'टेम्पल ट्रीज'मध्ये घुसण्याचा प्रयत्न करणाऱ्या जमावाला नियंत्रणात आणण्यासाठी पोलिसांनी सोमवारी रात्री अश्रुधुराच्या नळकांड्या फोडल्या.

6- मंगळवारी सकाळी महिंदा आणि त्यांच्या कुटुंबीयांना शासकीय निवासस्थानातून बाहेर काढत असताना जमावाला मागे ठेवण्याचा इशारा म्हणून पोलिसांना अश्रुधुराच्या नळकांड्या फोडून हवेत गोळीबार करावा लागला. महिंदा राजपक्षे आणि त्यांच्या कुटुंबातील काही सदस्य तेथे आल्याच्या वृत्तानंतर त्रिंकोमाली नौदल तळासमोर निदर्शने सुरू झाली आहेत.

7- सोमवारी आंदोलकांनी राजपक्षे यांच्या हंबनटोटा येथील वडिलोपार्जित घरावर, 14 माजी मंत्री, 18 खासदार आणि राजपक्षे कुटुंबाशी एकनिष्ठ असलेल्या नेत्यांच्या घरांवर हल्ला केला. व्हिडिओ फुटेजमध्ये, हंबनटोटा शहरातील मेदामुलाना येथे महिंदा राजपक्षे आणि त्यांचा धाकटा भाऊ आणि राष्ट्रपती गोटाबाया राजपक्षे यांचे निवासस्थान जळताना दिसत आहे.

8- आंदोलकांनी कुरुणेगाला येथील महिंदा राजपक्षे यांच्या निवासस्थानालाही आग लावली आणि जमावाने मेदामुलाना, हंबनटोटा येथे महिंदा आणि गोटाबायांच्या वडिलांच्या स्मरणार्थ बांधलेले डीए राजपक्षे स्मारक देखील नष्ट केले. दरम्यान, नुकत्याच झालेल्या चकमकींमध्ये जखमी झालेल्यांची संख्या 249 वर पोहोचली आहे, तर आठ जणांचा मृत्यू झाल्याची माहिती रुग्णालयाच्या सूत्रांनी दिली आहे.

9-श्रीलंका पोलिसांनी मंगळवारी सांगितले की, एकूण 47 वाहने जाळण्यात आली, तर 38 घरे जाळण्यात आली. याशिवाय 41 वाहने आणि 65 घरांची तोडफोड करण्यात आली. राजपक्षे कुटुंबातील निष्ठावंतांना देशातून पळून जाण्यापासून रोखण्यासाठी श्रीलंकेतील सरकारविरोधी निदर्शकांनी कोलंबोमधील बंदरनायके आंतरराष्ट्रीय विमानतळाकडे (BIA) जाणाऱ्या रस्त्यावर एक चौकी उभारली.