समाज जागृतीसाठी निष्पक्ष लेखणी म्हणजे 'पत्रकारीता'

(6 January 1812 – 18 May 1846) गंगाधर बाळशास्त्री जांभेकर यांना मराठी पत्रकारितेचे जनक म्हणून ओळखले जाते, सुरुवातीच्या काळात 'दर्पण' या भाषेतील पहिले वृत्तपत्र काडुन मराठी भाषेत पत्रकारिता सुरू केली. भारतातील ब्रिटीश राजवटीत येणाऱ्या काळात मुद्रित माध्यमांचे महत्त्व आणि शक्ती त्यांनी अचूकपणे समजून घेतली होती.

(13 डिसेंबर 1878 - 21 जानेवारी 1921) हाजी मोहम्मद अल्लारखा शिवाजी एक गुजराती साहित्यिक पत्रकार आणि लेखक होते. इंग्रजी आणि मराठी 'द स्ट्रँड मॅगझिन' सारखे नियतकालिक गुजराती भाषेत आणण्यासाठी त्यांनी 1914 मध्ये विसामी सादी (द ट्वेंटीएथ सेंच्युरी) हे सचित्र नियतकालिक स्थापन केले आणि 1916 ते 1920 पर्यंत प्रकाशित केले. तीन कौटुंबिक वाडे विकले आणि मासिकासाठी सुमारे दीड कोटी रुपये गुंतवले.

(23 जुलै 1856 - 1 ऑगस्ट 1920) ''Lokmanya'' Keshav Gangadhar Tilak ''लोकमान्य'' केशव गंगाधर टिळक एक भारतीय राष्ट्रवादी, शिक्षक आणि स्वातंत्र्य कार्यकर्ते. लाल बाल पाल त्रयस्थांपैकी एक, टिळक यांची केसरी मधून दोन वृत्तपत्रे मराठीत आणि महारट्टा इंग्रजीत केसरी वाडा, नारायण पेठ, पुणे येथून चालवली होती.

(24 डिसेंबर 1899 - 11 जून 1950) पांडुरंग सदाशिव साने "आदरणीय शिक्षक" आणि भारताचे राष्ट्रीय शिक्षक म्हणून संबोधले जाते. नागरी हक्क आणि न्याय या विषयावर आपल्या भाषणांनी श्रोत्यांना मोहित केले. शाळेत असताना त्यांनी 'विद्यार्थी' नावाचे मासिक प्रकाशित केले जे विद्यार्थ्यांमध्ये खूप लोकप्रिय झाले.

(14 July 1856 – 17 June 1895) गोपाळ गणेश आगरकर महाराष्ट्रातील विचारवंत, समाजसुधारक, पत्रकार व शिक्षणतज्ज्ञ, त्यांनी समाज प्रबोधन करण्यासाठी सुधारक, केसरी व मराठा या वृत्तपत्रांचा आधार घेतला. सामाजिक समता, स्त्री-पुरुष समानता आणि विज्ञान‌-निष्ठा‌ ही त्यांची जीवनमूल्ये होती. मुलींनासुद्धा शिक्षण मिळायला पाहिजे असा लेख त्यांनी सुधारक या वृत्तपत्रात लिहिला.

(23 January 1926–17 November 2012) बाळ ठाकरे एक भारतीय राजकारणी ज्यांनी शिवसेना स्थापन केली. ठाकरे यांनी व्यंगचित्रकार म्हणून त्यांच्या व्यावसायिक कारकिर्दीची सुरुवात केली, त्यांनी 1960 मध्ये स्वतःचे 'राजकीय साप्ताहिक मार्मिक' तयार केले. महाराष्ट्राच्या हिताची वकिली करण्यासाठी शिवसेना पक्षाची स्थापना केली.