Gingee Fort: ‘पूर्वेकडील ट्रॉय’! मराठ्यांचा पराक्रम आणि शौर्याची गाथा सांगणारा जिंजी किल्ला

Manish Jadhav

जिंजी किल्ला

जिंजी किल्ल्याला 'पूर्वेकडील ट्रॉय' (Troy of the East) म्हणून ओळखले जाते. या किल्ल्याने अनेक युद्धे आणि ऐतिहासिक घटना पाहिल्या आहेत. हा किल्ला तमिळनाडू (Tamil Nadu) राज्यातील विल्लुपुरम जिल्ह्यात स्थित आहे.

Gingee Fort | Dainik Gomantak

तीन किल्ल्यांचा समूह

जिंजी हा फक्त एक किल्ला नाही, तर तीन टेकड्यांवर बांधलेल्या तीन किल्ल्यांचा समूह आहे. कृष्णगिरी, राजगिरी आणि चंद्रायनदुर्ग हे तीनही किल्ले मजबूत तटबंदीने जोडलेले आहेत.

Gingee Fort | Dainik Gomantak

मराठा साम्राज्याचे केंद्रस्थान

हा किल्ला 1677 मध्ये छत्रपती शिवाजी महाराजांनी जिंकला आणि त्याचे महत्त्व वाढवले. मराठा साम्राज्यासाठी हा किल्ला एक महत्त्वाचे केंद्र बनले.

Gingee Fort | Dainik Gomantak

राजारामांचा पराक्रम

राजाराम महाराजांनी (शिवाजी महाराजांचे धाकटे पुत्र) औरंगजेबापासून वाचण्यासाठी जिंजी किल्ल्याला आपली राजधानी बनवले होते. त्यांनी अनेक वर्षे जिंजीवरुनच मराठा साम्राज्याचा कारभार चालवला.

Gingee Fort | Dainik Gomantak

किल्ल्याची प्रमुख रचना

किल्ल्याची तटबंदी अत्यंत मजबूत आहे. यात मोठे दरवाजे, अनेक बुरुज आणि गुप्त मार्ग आहेत. किल्ल्याच्या आतमध्ये अनेक महत्त्वाच्या इमारती आहेत, जसे की राजारामांचा दरबार, धान्य कोठार आणि देवळांचे अवशेष.

Gingee Fort | Dainik Gomantak

किल्ल्यावर जलव्यवस्थापन

या किल्ल्यावरील 'कल्याण महल' हे एक सुंदर वास्तुकलेचे उदाहरण आहे. हे महल जलव्यवस्थापनाच्या दृष्टीने खास बनवले होते. किल्ल्यावर मोठी पाण्याची टाकी आहे, जिचा वापर पिण्यासाठी आणि इतर कामांसाठी केला जाई.

Gingee Fort | Dainik Gomantak

फ्रेंच आणि इंग्रजांचे वर्चस्व

18व्या शतकात हा किल्ला फ्रेंच आणि नंतर इंग्रजांच्या ताब्यात गेला. त्यांनी किल्ल्याचे व्यापारी आणि लष्करी महत्त्व ओळखून त्याचा वापर केला. फ्रेंच आणि इंग्रजांमध्ये या किल्ल्याच्या ताब्यात घेण्यासाठी अनेक युद्धे झाली.

Gingee Fort | Dainik Gomantak

सध्याची स्थिती आणि पर्यटन

आज जिंजी किल्ला एक प्रसिद्ध पर्यटन स्थळ आहे. पर्यटक येथे मराठा आणि फ्रेंच-इंग्रजांच्या इतिहासाची झलक पाहण्यासाठी येतात. या किल्ल्याची देखरेख भारतीय पुरातत्व सर्वेक्षण विभागाद्वारे केली जाते.

Gingee Fort | Dainik Gomantak

अफजलखानाच्या वधानंतर छत्रपतींनी जिंकलेला अन् बाजीप्रभूंच्या बलिदानाने पावन झालेला 'विशालगड'

आणखी बघा