शेतीच्या संबधातून सुरु झाले गणेश पूजन; गोव्यातील गणेशोत्सवाचा रंजक इतिहास

गोमन्तक डिजिटल टीम

लोकप्रिय सण

गोव्यातला सगळ्यात खास सण 'चवथ', म्हणजेच गणेशचतुर्थी जी आता पंधरा दिवसान ठेपली आहे.

Goa Chavath | Dainik Gomantak

पोर्तुगीजपूर्व काळापासून

पोर्तुगीजपूर्व काळापासून हा गणेश उत्सव सण गोव्यात धुमधडाक्यात साजरा केला जात असेल

Goa Chavath | Dainik Gomantak

गणेश मंदिरांचा भातशेतीशी संबंध

गोव्यात ज्या ठिकाणी भात पिक घेतले जास्त प्रमाणात घेतले जात होते. तेथे पोर्तुगीजपूर्व काळात प्रामुख्याने गणेश मंदिरे होती हे राज्याच्या ऐतिहासिक दस्तऐवजांत आढळत आहेत.

Goa Chavath | Dainik Gomantak

गणेश मंदिरांचे स्थलांतर

पोर्तुगीजांच्या धार्मिक छळामुळे गोव्यातील दिवाडी बेटावरच्या गणेश मंदिराचे खांडेपार आणि नंतर खांडोळा येथे स्थलांतर केले.

Goa Chavath | Dainik Gomantak

शतकोत्तर वर्षाचा इतिहास

उत्तर गोव्यातील खांडोळा येथे असलेले हे श्री महागणपतीचे मंदिर गणेश पूजनाचा खूप पूर्वी पासूनचा इतिहास आहे हे समजते .

Goa Chavath | Dainik Gomantak

गणेश मंदिरं आणि तांदूळ उत्पादन

करमळी, चोडण, एला, ओलावली, पोंबुरपा, सांगोल्डा, बेतालभाटी, शिवोली, दिवडी या गावांमध्ये तांदूळ प्रजननाशी संबंधित प्राचीन गणेश मंदिरं आहेत.

Goa Chavath | Dainik Gomantak

गोव्यातील उपेक्षित मूर्ती

डिचोली तालुक्यातील कौंडिण्यपूर उपेक्षित असलेली द्विहस्त गणेश मूर्ती शेकडो वर्षांच्या इतिहासाची साक्ष आहे.

Goa Chavath | Dainik Gomantak

रेडी गावातील महाकाय मूर्ती

तेरेखोल नदीपल्याड, बदामी चालुक्यांच्या रेवतीद्विप येथे आढळलेली महाकाय द्विहस्त गणेश मूर्ती ६व्या-७व्या शतकातील गणेश पूजनाच्या इतिहासाची आठवण करून देते.

Goa Chavath | Dainik Gomantak

सांगे आणि पिलार सेमिनारीतील मूर्त्या

भारतीय पुरातत्त्व सर्वेक्षण विभागाच्या वस्तुसंग्रहालयात आणि पिलार सेमिनारीच्या वस्तू संग्रहालयातील गणेश मूर्त्या, प्राचीन गणेश पूजनाची परंपरा दर्शवतात.

Goa Chavath | Dainik Gomantak

विविध ठिकाणच्या गणेश मूर्त्या

सांग्यातील विचुंद्रे, पेडण्यातील कोरगाव, केप्यातील चंद्रेश्वर, फोंड्यातील शिरोडा येथे आढळलेल्या चतुर्हस्त गणेश मूर्त्या आणि काणकोणातील द्विहस्त गणेश मूर्ती, गोवा कदंब राजवटीतील कृषक समाजाला पूजनीय ठरल्या होत्या.

Goa Chavath | Dainik Gomantak

कृषी संस्कृतीशी गणेश पूजनाचे नाते

पूर्वजांनी गणेश पूजनाची उपासना कृषी संस्कृतीशी संबंधित हेतूने केली होती, पण आज ती परंपरा हळूहळू लुप्त होत आहे.

Goa Chavath | Dainik Gomantak

प्राचीन मूर्ती आणि लोकनाट्य

शेकडो वर्षांपासून गोव्यात गणेश पूजन दगडी, मृण्मय, लाकडी मूर्ती आणि लोकनाट्यातील सजीव कलाकारांद्वारे केले जाते, जसे की रणमाले आणि दशावतारी नाटक.

Goa Chavath | Dainik Gomantak

गणेश मूर्त्यांचे संवर्धन

गोव्यातील प्राचीन गणेश मूर्त्यांचे योग्य संवर्धन आणि संरक्षण हे त्यांच्या ऐतिहासिक महत्त्वाच्या दृष्टीने अत्यावश्यक आहे.

Goa Chavath | Dainik Gomantak
Varsha usgaonakar | Dainik Gomantak
आणखी पाहण्यासाठी