Sameer Amunekar
पावसाळा म्हणजेच निसर्गसंपन्न हवामानात नवीन झाडे लावण्यासाठी सर्वोत्तम काळ मानला जातो, विशेषतः आंब्यासारख्या फळझाडांसाठी. आंब्याचे झाड दीर्घकाळ जगते आणि योग्य प्रकारे लावल्यास उत्कृष्ट फळधारणा करते.
आंब्याचे झाड भरपूर सूर्यप्रकाशात उत्तम वाढते. झाडाभोवती किमान 6 ते 8 फूट मोकळी जागा असावी, जेणेकरून मुळांना आणि फांद्यांना विस्तारता येईल. पाण्याचा निचरा चांगला होणारी, खोल आणि सुपीक जमीन असावी.
झाड लावण्यासाठी अंदाजे 3x3x3 फूटाचा खड्डा खोदावा. खड्ड्यात सेंद्रिय खत (गोमूत्र खत/शेणखत), माती आणि थोडी झिंक किंवा फॉस्फरसयुक्त खत मिसळून ठेवावे. खड्डा लावण्याच्या 8-10 दिवस आधी तयार करून सूर्यप्रकाशात सुकवावा.
6 महिने ते 1 वर्षाचे, आरोग्यदायी रोप निवडावे. कलम केलेले (grafted) आंब्याचे रोप लवकर फळधारणा करते आणि अधिक चांगले असते.
लागवड केल्यावर लगेच पाणी द्यावे. पावसाळ्यात पुरेसा पाऊस असल्यास अतिरिक्त पाणी देणे टाळा, अन्यथा मुळे कुजण्याची शक्यता असते. पावसाचा अतिरेक असल्यास झाडाभोवती मातीची चक्कर करून पाणी साचू न देता निचरा होईल याची काळजी घ्या.
झाडाभोवती कुंपण किंवा काठीने आधार द्यावा जेणेकरून वाऱ्याने झाड पडणार नाही. झाडाच्या भोवती गवत किंवा पालापाचोळा टाकून मल्चिंग केल्यास मातीतील ओल टिकते आणि गवत वाढत नाही.